باید
گفت ترانه پر احساس و زیبایی که سید رحیم بیشتر با آن شناخته می شود ترانه
(به ئاسمانهوه ئهستێرهم دیوه، لهباخچهی بههار گوڵم چنیوه) است.
جدای از شعر بسیار زیبای ترانه (که اثر پدر شعر نو کردی «گوران» است)
آهنگسازی مناسب و آواز کامل سید رحیم همگی در کیفیتی اعلی ارائه شده اند و
ممکن نیست که بتوان در نوشتن تاریخ موسیقی کردی این اثر را از قلم انداخت و
جایگاهی برای آن تعیین نکرد.
این ترانه زیبا شنونده را به دنبال خود می
کشد و مخاطب را به جهانی جادویی رهنمون می شود. این اثر خارق العاده به
کمک مقامی که شعر حزین آن متعلق به استاد «هردی» است:
به سهرسامی لهسهر لووتکهی بڵندی گهنجی وهستاوم
شریتی عومری ڕابردووم وهکوو خۆی دێته بهرچاوم
شریتی چی؟ سهراپا سهرگورشتهی نائومیدیمه
فلیمی پڕ له ناسۆری ههرهس هێنانی لاویمه
اوج
خلاقیت سید رحیم را به نمایش می گذارد و به اثری نادر در عالم موسیقی کردی
تبدیل می شود، که تا امروز هم همه با شور و اشتیاق به آن گوش می دهند.
چنانکه رضا باباخانی تعریف می کند، داستان این ترانه بدین شرح بوده است:
در
یکی از روزهای سال 1351 خورشیدی که رادیوی مهاباد فعالیت می کرده، هنرمند
مشهور کرد، عزیز شاهرخ مشغول
یک گوشهای هم هست بهنام سَلمَک. یک جایی بین پردهی چهارم و پنجم
دستگاه شور. وقتی میخواهی از شوربیفتی تویِ دشتی. آنجا؛ درست همان لحظه،
یک مکث میکنی؛ یک توقف چند ثانیهای بین دو پرده.یک لحظه آواز را به جای
آنکه رها کنی توی هوا ،نگه میداری توی گلو. میپیچانی، مکث میکنی، خسیس
میشوی توی خرج کردنش. چرا؟ چون بعدش که میروی توی دشتی و صدا را رها
میکنی، آزادش میکنی، آن مکث چند ثانیهای کرشمه میشود روی صدایت.یک دمِ
دلانگیز میآفرینی.
جانِ جهان میشود ترمهی آوازت...
زندگی هم همین است. گاهی اگر دلش خواست مکث کند پاپی نشوید که هل بدهیدش جلو. بگذارید لحظهای را توقف کند، دراز بکشد بین دو اتفاق. رها کنید این با شتاب پیش رفتن را. کش بیائید میان حادثهها. دست بیندازید توی جیبتان. سوت بزنید و خیابانها را فتح کنید و بسپارید خودتان را به خیالِ خوشِ آسودگی. شاید زندگی آن نغمهی جادویی که برایتان حبس کرده است در گلو را، همین زودی، پشت این مکثِ کشدارِ بدِ حادثهها، رها کند توی سرنوشتتان.
به سال 1270 در ( طا ) که یکی از دهات تفرش می باشد کودکی دیده به جهان گشود
که والدینش نام عبداله را برای او برگزیدند . عبداله دوران کودکی را در
این ده سپری کرد و تحصیلات ابتدایی را نزد تنی چند از ملاهای ده فرا گرفت .
وی پس از چندی به تهران آمد و در مدرسه تربیت نام نویسی کرد و در این
مدرسه با رکن الدین خان مختاری همکلاس بود . وی شبی در منزل شخصی به نام
مجدالممالک که از دوستانش بود با علی خان نایب السلطنه که از خوانندگان
بزرگ آن زمان بود آشنا شد و در حضور وی قطعه هایی بنا به در خواست
مجدالممالک می خواند که مورد قبول علی خان نایب السلطنه قرار می گیرد و او
دوامی را تشویق می کند که نزد وی آواز را کار کند و اولین مشق خود را که
دستگاه (( شور )) بود نزد علی خان آغاز می کند که اولین استاد وی همین شخص
می باشد . عبداله دوامی پس از چندی نزد استادان: آقا میرزا حسینقلی ، حسین
خان کمانچه کش ، درویش خان، ملک الذاکرین و آقا میرزا عبداله رفت و بسیاری
نیاموخته ها را از آنان اموخت و خود شد استاد عبداله خان دوامی .
دوامی
قبل از انقلاب مشروطیت برای شناساندن موسیقی اصیل و سنتی ایران و برای حفظ
و حراست و اشاعه آن قرار شد که به اتفاق اقبال السلطان ، باقر خان و مشیر
همایون شهردار و عده یی دیگر برای ضبط صفحه به برلن بروند ولی به واسطه جنگ
جهانی اول وقفه یی در این مسافرت هنری پیش آمد که اجبارا به جای برلن به
تفلیس و قفقاز رفتند و تصمیم خود را در آنجا عملی کردند . استاد دوامی مدت
هفت سال در اداره پست کار کرد و پس از این مدت به وزارت دارایی منتقل و تا
پایان دوران بازنشستگی در این وزارتخانه مشغول کار بود . وی از فروردین ماه
1334 همکاری خود را با سازمان رادیو تلویزیون وقت و مرکز حفظ و اشاعه
موسیقی سنتی ایران شروع کرد که به واسطه کبر سن شاگردانش را در منزل تعلیم
می داد ، گفته می شود از شاگردان خوب استاد دوامی شاپور حاتمی ( وی خواهر
زاده عبداله خان دوامی است ) ، پرویز مشکاتیان ، داریوش طلایی و ... هستند و
استادانی چون : نوعلی خان برومند و حاج آقا محمد مجرد ایرانی نزد دوامی
پاره یی از تصانیف را آموخته اند . استاد عبداله خان دوامی در بیستم دی ماه
1359 دار فانی را وداع گفت .
روانش شاد .
مراسم گرامیداشت استاد فرهنگ شریف در شهرضا اصفهان
به ترتیب نشسته :استاد نعمت الله ستوده، هوشنگ شریف، استاد فرهنگ شریف، استاد حسن کسایی، آقای رحیمی، ناشناس
ایستاده :استاد سعید رودباری، ناشناس، رامین غیوری، استاد منوچهر غیوری
سال 1382
عبدالله قربانی مشهور به عبدالله ماچکه ای که از هنرمندان حوزه موسیقی بومی و فولکلور استان کردستان بود در سنندج درگذشت.شامگاه شنبه عبدالله قربانی مشهور به عبدالله ماچکه ای در شهر سنندج و به دلیل کهولت سن و همچنین بیماری دار فانی را وداع گفت.عبدالله ماچکه ای از جمله هنرمندان استان کردستان که در طول سالهای بسیار در حوزه موسیقی بومی استان آثار زیادی را از خود به یادگار گذاشت.وی که در سال ۱۳۲۰ به دنیا آمده بود، شامگاه شنبه در سن ۷۴ سالگی دار فانی را وداع گفت و فوت کرد.
بر
اساس برنامه ریزی های صورت گرفته قرار است که پیکر مرحوم عبدالله ماچکه ای
امروز یکشنبه ساعت ۱۰ صبح از مقابل مسجد ملاویسی شهر سنندج تشیع می
شود.قرار است بعد از برگزاری مراسم تشییع، پیکر مرحوم قربانی در قطعه
هنرمندان شهر سنندج به خاک سپرده شود.دو هفته قبل شماری از هنرمندان و
مدیران استان به دیدار این هنرمند رفته و از نزدیک با وی دیدار کرده بودند.عبدالله ماچکه ای در سال 1320 در شهر قصر
شیرین به دنیا آمده بود و تا سن 12 سالگی در این شهر زندگی کرده است، وی پس
از آن به روستای ماچکه در منطقه لیلاخ کردستان رفته و به واسطه صدای
دلنشینش در مجالس شادی و بزم دعوت می شد.
به
دلیل حضور در روستای ماچکه به عبدالله ماچکه ای شهرت پیدا می کند. پس از
آن وی برای همیشه در استان کردستان ماندگار شد و به عنوان هنرمند موسیقی
فولکلور کردستان شهرت پیدا کرد..