غزل شهریار در سوگ استاد ابوالحسن خان صبا
عمر دنیا به سر آمد که صبا می میرد
ورنه آتشکده ی عشق کجا می میرد
.
صبر کردم به همه داغ عزیزان یا رب
این صبوری نتوانم که صبا می میرد
.
غسلش از اشک دهید و کفن از آب کنید
این عزیزی است که با وی دل ما می میرد
.
به غم انگیز ترین نوحه بنالی ای دل
که دل انگیز ترین نغمه سرا می میرد
.
دگر آوازه ی بلقیس و سلیمان هیهات
هدهد خوش خبر شهر سبا می میرد
.
شمع دلها همه گو اشک شو از دیده بریز
کاخرین کوکبه ی ذوق و صفا می میرد
.
خود در آفاق مگر چشم خدابینی نیست
کاین همه مظهر آیات خدا می میرد
.
هر کجا درد و غمی هست بمیرد به دوا
این چه دردی است خدایا که دوا می میرد
.
قدما زنده بدو بود خدا را یاران
هم صبا می رود و هم قدما می میرد
.
از گریبان غم و ماتم سنتور ” حبیب “
سر نیاورده برون ساز ” صبا “ می میرد
.
عمر ” شهنازی “ و استاد ” عبادی “ باقی
قمریان زنده اگر بلبل ما می میرد
.
ضرب ” تهرانی “ و آواز ” بنان “ را برسید
گو کجایید که استاد شما می میرد
.
آخر این شور و نوا بدرقه ی راه صبا
که هنر می رود و شور و نوا می میرد
.
از وفاداری این قبله ی ارباب هنر
رخ نتابید خدا را که وفا می میرد
.
عمر جاوید به هر بی هنر ارزانی نیست
علت آن است که خود آب بقا می میرد
.
مرگ و میری عجب افتاد در آفاق هنر
که همه شاهد انگشت نما می میرد
.
مردن مرد هنرمند نه چندان دردست
این قضایی است که هر شاه و گدا می میرد
.
لیکن آن جا که غرض روی هنر پرده کشید
دین و دل می رمد و ذوق و ذکا می میرد
.
باغبان تا سر مهرش همه با هرزه گیاست
گل خزان می شود و مهر گیا می میرد
.
رنج هایی همه بیهوده که در آخر کار
عشق می ماند و هر حرص و هوا می میرد
.
” شهریارا “ نه صبا مرده خدا را بس کن
آن که شد زنده ی جاوید کجا می میرد
باید
گفت ترانه پر احساس و زیبایی که سید رحیم بیشتر با آن شناخته می شود ترانه
(به ئاسمانهوه ئهستێرهم دیوه، لهباخچهی بههار گوڵم چنیوه) است.
جدای از شعر بسیار زیبای ترانه (که اثر پدر شعر نو کردی «گوران» است)
آهنگسازی مناسب و آواز کامل سید رحیم همگی در کیفیتی اعلی ارائه شده اند و
ممکن نیست که بتوان در نوشتن تاریخ موسیقی کردی این اثر را از قلم انداخت و
جایگاهی برای آن تعیین نکرد.
این ترانه زیبا شنونده را به دنبال خود می
کشد و مخاطب را به جهانی جادویی رهنمون می شود. این اثر خارق العاده به
کمک مقامی که شعر حزین آن متعلق به استاد «هردی» است:
به سهرسامی لهسهر لووتکهی بڵندی گهنجی وهستاوم
شریتی عومری ڕابردووم وهکوو خۆی دێته بهرچاوم
شریتی چی؟ سهراپا سهرگورشتهی نائومیدیمه
فلیمی پڕ له ناسۆری ههرهس هێنانی لاویمه
اوج
خلاقیت سید رحیم را به نمایش می گذارد و به اثری نادر در عالم موسیقی کردی
تبدیل می شود، که تا امروز هم همه با شور و اشتیاق به آن گوش می دهند.
چنانکه رضا باباخانی تعریف می کند، داستان این ترانه بدین شرح بوده است:
در
یکی از روزهای سال 1351 خورشیدی که رادیوی مهاباد فعالیت می کرده، هنرمند
مشهور کرد، عزیز شاهرخ مشغول
به سال 1270 در ( طا ) که یکی از دهات تفرش می باشد کودکی دیده به جهان گشود
که والدینش نام عبداله را برای او برگزیدند . عبداله دوران کودکی را در
این ده سپری کرد و تحصیلات ابتدایی را نزد تنی چند از ملاهای ده فرا گرفت .
وی پس از چندی به تهران آمد و در مدرسه تربیت نام نویسی کرد و در این
مدرسه با رکن الدین خان مختاری همکلاس بود . وی شبی در منزل شخصی به نام
مجدالممالک که از دوستانش بود با علی خان نایب السلطنه که از خوانندگان
بزرگ آن زمان بود آشنا شد و در حضور وی قطعه هایی بنا به در خواست
مجدالممالک می خواند که مورد قبول علی خان نایب السلطنه قرار می گیرد و او
دوامی را تشویق می کند که نزد وی آواز را کار کند و اولین مشق خود را که
دستگاه (( شور )) بود نزد علی خان آغاز می کند که اولین استاد وی همین شخص
می باشد . عبداله دوامی پس از چندی نزد استادان: آقا میرزا حسینقلی ، حسین
خان کمانچه کش ، درویش خان، ملک الذاکرین و آقا میرزا عبداله رفت و بسیاری
نیاموخته ها را از آنان اموخت و خود شد استاد عبداله خان دوامی .
دوامی
قبل از انقلاب مشروطیت برای شناساندن موسیقی اصیل و سنتی ایران و برای حفظ
و حراست و اشاعه آن قرار شد که به اتفاق اقبال السلطان ، باقر خان و مشیر
همایون شهردار و عده یی دیگر برای ضبط صفحه به برلن بروند ولی به واسطه جنگ
جهانی اول وقفه یی در این مسافرت هنری پیش آمد که اجبارا به جای برلن به
تفلیس و قفقاز رفتند و تصمیم خود را در آنجا عملی کردند . استاد دوامی مدت
هفت سال در اداره پست کار کرد و پس از این مدت به وزارت دارایی منتقل و تا
پایان دوران بازنشستگی در این وزارتخانه مشغول کار بود . وی از فروردین ماه
1334 همکاری خود را با سازمان رادیو تلویزیون وقت و مرکز حفظ و اشاعه
موسیقی سنتی ایران شروع کرد که به واسطه کبر سن شاگردانش را در منزل تعلیم
می داد ، گفته می شود از شاگردان خوب استاد دوامی شاپور حاتمی ( وی خواهر
زاده عبداله خان دوامی است ) ، پرویز مشکاتیان ، داریوش طلایی و ... هستند و
استادانی چون : نوعلی خان برومند و حاج آقا محمد مجرد ایرانی نزد دوامی
پاره یی از تصانیف را آموخته اند . استاد عبداله خان دوامی در بیستم دی ماه
1359 دار فانی را وداع گفت .
روانش شاد .
مراسم گرامیداشت استاد فرهنگ شریف در شهرضا اصفهان
به ترتیب نشسته :استاد نعمت الله ستوده، هوشنگ شریف، استاد فرهنگ شریف، استاد حسن کسایی، آقای رحیمی، ناشناس
ایستاده :استاد سعید رودباری، ناشناس، رامین غیوری، استاد منوچهر غیوری
سال 1382
عبدالله قربانی مشهور به عبدالله ماچکه ای که از هنرمندان حوزه موسیقی بومی و فولکلور استان کردستان بود در سنندج درگذشت.شامگاه شنبه عبدالله قربانی مشهور به عبدالله ماچکه ای در شهر سنندج و به دلیل کهولت سن و همچنین بیماری دار فانی را وداع گفت.عبدالله ماچکه ای از جمله هنرمندان استان کردستان که در طول سالهای بسیار در حوزه موسیقی بومی استان آثار زیادی را از خود به یادگار گذاشت.وی که در سال ۱۳۲۰ به دنیا آمده بود، شامگاه شنبه در سن ۷۴ سالگی دار فانی را وداع گفت و فوت کرد.
بر
اساس برنامه ریزی های صورت گرفته قرار است که پیکر مرحوم عبدالله ماچکه ای
امروز یکشنبه ساعت ۱۰ صبح از مقابل مسجد ملاویسی شهر سنندج تشیع می
شود.قرار است بعد از برگزاری مراسم تشییع، پیکر مرحوم قربانی در قطعه
هنرمندان شهر سنندج به خاک سپرده شود.دو هفته قبل شماری از هنرمندان و
مدیران استان به دیدار این هنرمند رفته و از نزدیک با وی دیدار کرده بودند.عبدالله ماچکه ای در سال 1320 در شهر قصر
شیرین به دنیا آمده بود و تا سن 12 سالگی در این شهر زندگی کرده است، وی پس
از آن به روستای ماچکه در منطقه لیلاخ کردستان رفته و به واسطه صدای
دلنشینش در مجالس شادی و بزم دعوت می شد.
به
دلیل حضور در روستای ماچکه به عبدالله ماچکه ای شهرت پیدا می کند. پس از
آن وی برای همیشه در استان کردستان ماندگار شد و به عنوان هنرمند موسیقی
فولکلور کردستان شهرت پیدا کرد..